ارزیابی عملکرد دانه سه گونه‌ی Brassica napus، B. rapa و B. juncea

    کلزا یکی از گیاهان مهم روغنی محسوب می‌شود. دانه این گیاه دارای50- 40 درصد روغن و حدود 22 درصد پروتئین است. در این بررسی عملکرد 15 لاین از سه گونه براسیکا Brassica napus ، B. rapa وB. juncea در مدت سه سال زراعی 85-1382 در منطقه گچساران ارزیابی شد. این لاین‌ها در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی(در سه تکرار) در کرت‌هائی شامل شش خط چهار متری به فاصله 25 سانتی‌متر از هم کاشته شدند. در دوره نمو و رشد صفات مهم زراعی یادداشت شد . تجزیه واریانس ساده و تجزیه مرکب (سه ساله) برای صفات مهم زراعی بر اساس مدل آماری حاکم بر طرح انجام شد. نتایج تجزیه واریانس ساده صفات زراعی برای سه سال بررسی نشان داد که تفاوت لاین‌ها از نظر صفات زراعی روز تا گل‌دهی، ارتفاع بوته، دانه در غلاف، روز تا رسیدن، عملکرد دانه و وزن هزار دانه در سطح احتمال 1% معنی دار بود که بیانگر اختلاف ژنتیکی بین لاین‌ها از نظر صفات مورد بررسی بود. نتایج تجزیه واریانس مرکب برای سال‌های مختلف نشان داد که اثر سال و اثر لاین برای تمام صفات در سطح احتمال 1% معنی دار بود که نشان‌دهنده عکس‌العمل متفاوت لاین‌ها بود.عکس‌العمل لاین‌ها در سال‌های مختلف از نظر ارتفاع بوته در سطوح احتمال 5% و 1% معنی‌دار نبود. تجزیه مرکب صفت تعداد دانه در غلاف در سطح احتمال 5% معنی‌دار و برای سایر صفات در سطح احتمال 1% معنی‌دار بود. مقایسه میانگین‌ها به روش دانکن در سطح احتمال 5% نشان داد که در سال‌های زراعی 83-1382 و 84-1383، لاین Lethbridge از گونه B. juncea به ترتیب با 018/1 و 466/1 تن در هکتار بیشترین عملکرد دانه را تولید کرد ولی متوسط عملکرد دانه لاین J-98 از همین گونه در سال زراعی 85-1384 به مقدار 194/3 تن در هکتار بود.